انواع تابلو برق صنعتی | اجزا | عکس | کاربرد
انواع تابلو برق صنعتی شامل تابلوهای توزیع، کنترل، فرمان، قدرت و روشنایی هستند که هر کدام نقش مهمی در مدیریت و ایمنی سیستمهای الکتریکی صنایع دارند. در این مطلب با ویژگیها، کاربردها و تفاوتهای انواع تابلو برق صنعتی آشنا شوید
آمار بازدید 2420
انواع تابلو برق صنعتی:
قبل از اینکه به بررسی انواع تابلو برق صنعتی بپردازیم بهتر است در ابتدا اشاره ای داشته باشیم به اینکه تابلو برق چیست.
تابلو برق چیست؟
تابلو برق محفظه ای است معمولا فلزی (بر خلاف ذهنیت عموم مردم تمامی تابلو ها فلزی نیستند و امکان اینکه از جنس های دیگری باشد نیز وجود دارد) که تجهیزات مختلف و زیادی را برای کنترل و مدیریت برق در خود جای داده است در واقع تابلو برق موجب میشود ارتباط درستی بین این تجهیزات در یک مکان امن و به دور از عوامل محیطی مخرب شکل بگیرد.
از جمله تجهیزاتی که درون تابلو برق قرار می گیرند عبارتند از:
- سوئیچ ها
- نمایشگرها
- دستگیره ها
تجهیزات نامبرده در بالا، به صورت ردیف هایی منظم و عایق بندی شده درون تابلو برق نصب می شوند، عایق بندی این تجهیزات موجب می شود عمل تعویض، تعمیر و کنترل آنها توسط اپراتور به راحتی صورت پذیرد، تابلو برق علاوه بر اینکه از تجهیزات داخلی خود در برابر عوامل محیطی محافظت می کند، از برق گرفتگی احتمالی افراد نیز جلوگیری به عمل می آورد.
قابل ذکر است یکسری از تابلو برق های الکترونیکی دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند که عبارتند از:
- دارای تهویه مناسب برای کاهش دما
- محافظت شده در برابر اختلالات فرکانس های رادیویی
- دارای قابلیت محافظت از تخلیه الکتروستاتیکی
از جمله کاربردهای تابلو برق های صنعتی جهت برق رسانی انواع تجهیزات صنعتی همانند موارد زیر می باشد:
- موتورها
- پمپ ها
- ساختمان ها شامل(مسکونی، تجاری، اداری و صنعتی)
انواع تابلو برق صنعتی:
به طور کلی انواع تابلو برق ها به سه دسته تقسیم می شوند که هر کدام از این سه دسته نیز انواع مختلفی دارند:
1.انواع تابلو برق از نظر ولتاژ:
- تابلو برق ولتاژ پایین یا LV
- تابلو برق ولتاژ متوسط یا MV
- تابلو برق ولتاژ قوی یا HV
2.انواع تابلو برق از نظر ساختار:
- تابلو برق Metal Enclosed
- تابلو برق Metal Clad
- تابلو برق Compartment Type
- تابلو برق کشویی یا Withdrawable
- تابلو برق رک (Rack)
- تابلو برق Swing
3.انواع تابلو برق از نظر محل نصب
- تابلو برق فضای باز یا Outdoor
- تابلو برق داخلی یا Indoor
در زیر به بررسی هر کدام از این موضوعات بالا به صورت جداگانه می پردازیم.
1.انواع تابلو برق از نظر ولتاژ:
انواع تابلو برق از نظر ولتاژ به سه دسته تقسیم می شوند که در زیر به توضیح و بررسی آنها پرداخته ایم.
تابلو برق ولتاژ پایین یا فشار ضعیف یا LV:
ویژگی های تابلو برق ولتاژ پایین یا فشار ضعیف عبارتنداز:
- بیشتر در واحدهای مسکونی یا صنعتی کم مصرف جهت توزیع برق مورد استفاده است
- سطح ولتاژ این تابلو برق ها 400 ولت می باشد
تابلو برق ولتاژ پایین یا فشار ضعیف شامل موارد زیر می باشد:
- مدار شکن ها
- کلیدها
- ایزوله کننده های بدون بار
- فیوزهای HRC
- کلیدهای جریان نشتی زمین
- کلیدهای مینیاتوری MCB
- کلید های کامپکت MCCB
- کاربردهای تابلو برق فشار ضعیف عبارتنداز:
- تابلو توزیع صنعتی
- تابلو PLC
- تابلو بانک خازنی
تابلو برق ولتاژ متوسط یا فشار متوسط یا MV:
تابلو برق فشار متوسط یا تابلو برق ولتاژ متوسط یکی از تجهیزات حیاتی در سیستمهای الکتریکی است که وظیفه توزیع، کنترل و حفاظت از انرژی برق در بازه ولتاژ ۱ تا ۳۶ کیلوولت را بر عهده دارد. این تابلوها به دلیل ایمنی بالا و قابلیت اطمینان، در نیروگاهها، صنایع سنگین، پروژههای زیرساختی و ساختمانهای بزرگ کاربرد گستردهای دارند.
اجزای اصلی تابلو برق فشار متوسط
هر تابلو برق فشار متوسط از اجزای مختلفی تشکیل شده که نقش مهمی در کارایی و ایمنی آن دارند:
۱. کلیدهای قدرت (Circuit Breakers)
کلید های قدرت ابزاری برای قطع و وصل جریان الکتریکی و جلوگیری از آسیب تجهیزات در زمان خطا یا اضافه بار می باشند.
۲. باسبار (Busbar)
مسیر اصلی انتقال جریان بین بخشهای مختلف تابلو برق را به عهده دارد که از جنس مس یا آلومینیوم می باشد.
۳. ترانسفورماتورهای جریان و ولتاژ (CT & PT)
ترانسفورماتورهای جریان و ولتاژ برای اندازهگیری و پایش دقیق جریان و ولتاژ سیستم به کار میروند.
۴. رلههای حفاظتی
رله های حفاظتی تشخیصدهنده خطاها (اتصال کوتاه، اضافه بار، افت ولتاژ) و ارسال فرمان قطع به کلید قدرت را عهده دار می باشند.
۵. کابلهای اتصال
مسیر انتقال جریان بین تجهیزات تابلو، مجهز به عایق بندی ایمن.
۶. مکانیزم زمین (Earthing System)
سیستمی برای هدایت جریان اضافی به زمین و افزایش ایمنی.
۷. سیستم مانیتورینگ و کنترل
شامل نمایشگرها، سنسورها و کنترلرهایی برای پایش و مدیریت تابلو.
کاربردهای تابلو برق فشار متوسط
- شبکههای توزیع برق: برای مدیریت بار و انتقال انرژی
- کارخانجات و صنایع سنگین: جهت تأمین برق ماشینآلات
- ساختمانهای بزرگ: مانند برجها، مراکز خرید و بیمارستانها
- نیروگاهها: برای کنترل تولید و انتقال انرژی
مزایای استفاده از تابلو برق فشار متوسط
- افزایش ایمنی با رلههای حفاظتی پیشرفته
- مدیریت و پایش دقیق مصرف انرژی
- کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری
- انعطافپذیری در طراحی و توسعه پروژهها
نکات مهم در انتخاب تابلو برق فشار متوسط
- ظرفیت مناسب متناسب با نیاز پروژه
- استفاده از تجهیزات با کیفیت و استاندارد
- طراحی مطابق با استانداردهای ملی و بینالمللی
- پشتیبانی و خدمات پس از فروش معتبر
تابلو برق ولتاژ قوی یا فشار قوی یا HV:
یک تابلو برق از جهات مختلف می توان آن را بخش بندی کرد که ما در بالا از لحاظ ابعاد استاندارد به انواع تابلو برق صنعتی پرداخته ایم و اگر بخواهیم از جهات مختلف به انواع تابلو برق صنعتی بپردازیم در این مقاله نمی گنجد و یک مبحث طولانی خواهد شد ولی خلاصه ای از انواع دسته بندی تابلو برق را در ادامه با هم مرور خواهیم کرد:
دسته اول : بر اساس عملکرد تابلو برق است که بدانیم تابلو برق ما مثلاً یک تابلو راه اندازی الکترو موتور است یا تابلو plc است یا تابلو بانک خازنی یا تابلو های توزیع و … است.
دسته دوم: بر اساس محل نصب است که در محوطه باز یا بسته است.
دسته سوم: بر اساس ایستایی تابلو برق ما است که به تابلو های ایستاده یا دیواری تقسیم میشود. دسته چهارم: بر اساس شکل ظاهری و ساختمان کلی تابلو برق است که تابلو تماماً در یک محفظه باشد یا مثلا باسبارها و تجهیزات فرمان و المان های مختلف هر کدام در یک ستون از تابلو های ایستاده باشد و یا تابلو های کشویی .
همانطور که گفتیم در دسته بندی بالا ما به صورت خلاصه توضیحی دادیم از انواع تابلو برق صنعتی و کاربرد آنها،ولی هر کدام از این دسته بندی ها خودش به تنهایی خیلی بیشتراز اینها توضیح نیاز دارد که دراین مقاله نمی گنجد.